Wat is liefde? Vroeger dacht ik, binnen het bekende romantische beeld, dat liefde inderdaad een begrip was. Van dat idee raak ik rigoureus verwijderd. Ik kom erachter dat liefde geen begrip is. Sterker, dat het als uitdrukking van de verhouding tussen mensen eigenlijk een platitude is. Een platgetreden pad, waarmee wij denken dat te begrijpen wat wij doen. Het is op zich al een hele kunst om te begrijpen wat je zelf doet. Laat staan te begrijpen wat je in een relatie met een ander doet. Dan word het helemaal ingewikkeld.

Verwarrend

Als ik kijk naar het beeld dat ik vroeger van de liefde had, dan maakt dat verdrietig. Maar als ik kijk naar het beeld van vandaag de dag, dan wordt ik er wel opgewekt van. En dat spanningsveld tussen die twee beelden, dat is verwarrend. Dus er zit een soort verwachting in. Van vroeger uit. Liefde, dat ziet er zo en zo uit. En of die verwachting nou gevormd is door mijn ouders of door mijn omgeving dat weet ik niet, wat ik wel weet is dat het beeld verandert.

Geen streep door de liefde

Waar komt dat veranderde beeld van liefde vandaan? Komt dat omdat ik teleurgesteld ben? Of omdat ik mij iets van voor heb gesteld dat niet realistisch is? Is het een soort waan? Ik kom daar nog niet helemaal achter. Maar ik kom wel tot iets anders. En dat is, dat het beeld van wat liefde is, niet verdwijnt. Het is dus absoluut niet zo dat je chagrijnig een streep zet: liefde bestaat niet. Punt. De wereld is tweedimensionaal. En de conclusie is het bestaat niet. Klaar, einde verhaal. Nee, dat is niet zo.

Geen vlucht maar hier en nu

Mijn gedachten over liefde zijn dus veranderd. Het is een soort transitie in beeldvorming. Ik heb altijd bezwaar gehad tegen het christelijke beeld waarmee ik ben opgegroeid. Tegen de grote verantwoordelijkheid die wij hebben voor ons geestelijk welzijn. Omdat het een soort vlucht is. Een vlucht in de genade van God. In iets dat niet van deze wereld is. De puzzel is, om liefde zo te herdefiniëren dat je het in het hier en nu en relatie met jezelf ervaart. Dus niet voor jezelf tot God, maar tot jezelf en in het hier en nu.

Wat intrigerend is, is dat liefde voor je kinderen iets anders is dan liefde voor een gekozen mens. Man of vrouw. In je kinderen zit veel minder keuze en veel meer waarde-gedrevenheid dan in een keuze is voor een partner of een vriendschap. Daar zit een soort verantwoordelijkheid in. Daar lijk je geen keuze in te hebben. Wat ik bestrijd overigens. Maar dat woordje liefde krijgt in relatie tot je kinderen een andere kleur dan in de liefde voor je partner. Dus in de vrije ruimte is liefde van een andere kwaliteit.

Aflossen van schuld

Aan de idee dat liefde verschillende vormen kan aannemen. voeg ik nog een notie toe. Dat is de notie dat ik vrij definitief de overtuiging had dat liefde naar voren keek. Totdat ik een zinnetje tegenkwam dat zei dat liefde het aflossen van een schuld is.
Ik was blij met die zin. Ik had het nooit zelf bedacht. Ik heb altijd gedacht dat liefde naar voren gaat. Maar dit is dus liefde die naar achter gaat. Er wordt een schuld afgelost. Iets uit een verleden. En of het waar is of niet doet even niet ter zake.